عقب ماندگی ایران در دوره مظفری از دید روزنامه‌ ثریا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

مربی، دانشگاه آزاد کنگان

چکیده

روزنامۀ ثریا، که در دورۀ مظفری به عنوان روزنامه‌ای تبعیدی و با افکاری روشنفکرانه در قاهره منتشر می‌شد، در مقاله‌های متعدد به بررسی دلایل عقب‌ماندگی و عدم پیشرفت ایران در زمینه‌های مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و... پرداخت. این روزنامه، دلیل عمدۀ عقب‌ماندگی و وضعیت نابسامان مردم ایران را در بی‌سوادی و جهالت جامعه، تقدیرگرایی، وابستگی سیاسی و اقتصادی به خارج و نبودن عدالت و مساوات می‌دانست و برای غلبه بر این وضعیت نابسامان، به ارائۀ راهکارهای متعدد پرداخت. ثریا تأکید داشت که ایجاد مدارس جدید و دانشگاه‌ها در ایران و سوادآموزی برای مردم، اعم از زن و مرد، برای غلبه بر جهل عامۀ مردم که از سواد محروم بودند، ضروری است. از طرف دیگر این روزنامه بر ضرورت ارتباط با دیگر کشورها و استفاده از پیشرفت‌های نوین آنها تأکید نمود. این روزنامه همچنین، گسترش تجارت و کشاورزی و عدم وابستگی به بیگانگان را از دیگر عوامل پیشرفت ایران دانست. در نهایت اینکه، این روزنامه مهم‌ترین عامل از میان رفتن عقب‌ماندگی کشور را وطن‌گرایی و حب وطن بیان نمود و تاکید کرد که اگر ملت، حب وطن داشته باشند و در آبادانی ‌آن بکوشند، کشور پیشرفت خواهدکرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Iran's Backwardness in Mozaffar ad-Din Shah Period from "Sorayya" Newspaper Viewpoint

نویسنده [English]

  • Masomeh Moradi
-         شمیم، علی اصغر،ایران در دورۀ سلطنت قاجار، تهران: انتشارات زریاب، 1383.
 روزنامه ها
-         ‌کاشانی، میرزا علی محمدخان، «بقیه مقاله داء سومین انمریض»، ثریا، سال اول، شمارۀ 5 ، ‌15 رجب 1317، 18 نوامبر 1899.
-         ..........، «بقیه مقاله داء سومین انمریض»، ثریا، سال دوم، شمارۀ 4،‌8 رجب 1317، 11 نوامبر 1899.
-         ..........، «بقیه مقاله داء سومین انمریض»، ثریا، سال اول، شمارۀ 4، ‌8 رجب 1317، 11 نوامبر 1899.
-         ..........، «بقیه مقاله لیس للانسان الا ما سعی» ثریا، سال اول، شمارۀ 25، پنجم ذی‌الحجه 1317، 15 آوریل 1899. 
-         ..........، «بقیه مقاله لیس للانسان الا ما سعی» ثریا، سال اول، شمارۀ 34، ‌10 صفر 1317، ‌17 ژوئن 1899.
-         ..........، «بقیه مقاله لیس للانسان الا ما سعی»، ثریا، سال اول، شمارۀ 34، 10 صفر 1317، ‌17 ژوئن 1899.
-         ..........، «‌بقیه مقاله مصاحبه از نمرۀ 28»، ثریا، سال دوم، شمارۀ 11، ‌4 رمضان 1317، 6 نوامبر 1900. 
-         ..........، «بقیه مقاله نعم علم و نقم جهل»، ثریا، سال اول، شمارۀ 8، سوم شعبان 1316، 17 دسامبر 1898.
-         ..........، «بقیه مقاله و ذکر فان الذکر تنفع المومنین»، ثریا، سال اول، شمارۀ 14، شانزدهم رمضان 1316، ‌28 ژانویه 1899.
-         ..........، «بقیه مقاله و ذکر فان الذکر تنفع المؤمنین»، ثریا، سال اول، شمارۀ 41، 27 ربیع‌الاول 1317، 5آوریل 1899.
-         ..........، «‌بندر بوشهر»، ثریا، سال دوم، شمارۀ 14، ‌17 شوال 1317، 17 فوریه1900.
‌..........، «ترقی علم در ژاپن»، ثریا، سال اول، شمارۀ 10، 19 شعبان 1316، ‌31 دسامبر 1899.
-         ..........، «ترقی ما و دیگران»، ثریا، سال دوم، شمارۀ 37، 27 جمادی‌الاول1317، ‌22 سپتامبر 1900.
-         ‌..........، «ثریا»، ثریا، سال اول، شمارۀ 36، 22 صفر 1317، 10 جولای 1899.
-         ..........، «ثریا»،‌ ثریا، سال دوم، شمارۀ 18، 16 ذی‌القعده 1317،‌ 17 مارس 1900.
-         ‌..........، «ثمرۀ وفاق- نتیجۀ نفاق»، ثریا، سال اول، شمارۀ 15، 22 رمضان 1316، 4 فوریه 1899.
-         ..........، «حب الوطن من الایمان» ثریا، سال اول، شمارۀ 26، 12 ذی‌الحجه 1316، 2 آوریل 1899.
-         ‌..........، «حب الوطن من الایمان»، ثریا، سال اول، شمارۀ 30، ص 14، ‌10 محرم 1317، 20 مه 1899.
-         ..........، «حب الوطن من الایمان»، ثریا،‌ سال اول، شمارۀ 26، 12 ذی‌الحجه 1316، ‌22 آوریل 1899.
-         ..........، «حب الوطن من الایمان»، ثریا، سال اول، شمارۀ 21، ‌6 ذی‌القعده 1316، 18 مارس 1899.
-         ‌..........، «حب الوطن من الایمان»، ثریا،‌سال اول، شمارۀ 12، دوم رمضان 1316، ‌14 ژانویه 1899.
-         ..........، «دارالخلافۀ طهران»، ثریا، سال دوم، شمارۀ 17، 9 ذی القعده 1317، 10 مارس 1900.
-         ‌..........، «دارالفنون (فساد اخلاق)»، ثریا، سال دوم، شمارۀ 14، 17 شوال 1317،‌17 فوریه 1900.
-         ‌..........، «‌راه آهن و منافع آن»،‌ ثریا، سال اول، شمارۀ43، 12 ربیع‌الثانی 1317، ‌20 آوریل 1899.
-         ..........، «‌صورت اعلان، وعده‌خواهی در کاشان بجهت منسوجات شرکت اسلامیه اصفهان»، ثریا، سال دوم، شمارۀ37، ‌27 جمادی‌الاول 1318، 22 سپتامبر 1900.
-         ..........، «مکتوب از اصفهان»، ثریا، سال اول،  شمارۀ 33، اول صفر 1317، 10 ژوئن 1899.
-         ‌..........، «مکتوب از بغداد»، ثریا، سال اول، شمارۀ 30، ‌10 محرم 1317، 20 مه 1899.
-         ..........، «ملاحظات سیاسی در امور بنادر فارس»، ثریا، سال دوم، شمارۀ 19، 23 ذی القعده 1317، ‌24 مارس 1900.
-         ..........، «ملاحظات سیاسی در امور بنادر فارس»، ثریا، سال دوم، شمارۀ 16، دوم ذی‌القعده 1317 ،‌3 مارس 1900. 
-         ..........، «ملاحظات سیاسی در امور بنادر فارس»، ثریا، سال دوم، شمارۀ 20، 29 ذی‌القعده 1317، 30 مارس 1900.
-         ..........، «مویۀ ثریا بر جگرگوشگان وطن»، ثریا، سال اول، شمارۀ 37، 29 صفر 1317، 8 جولای 1899.
-         ‌..........، «نعم علم و نقم جهل»، ثریا،‌ سال اول، شمارۀ 3، 28 جمادی‌الاول 1316، 13 نوامبر 1898.
-         ..........، «‌هل یستوی الاعمی و البصیر»،‌ ثریا، سال اول، شمارۀ 11، ‌26 شعبان 1316،‌ 7 ژانویه 1899.