کنسولگری بریتانیا در مشهد و نقش آن در گسترش نفوذ انگلیسی‌ها در جنوب شرق ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه تاریخ دانشگاه سیستان و بلوچستان

2 کارشناس ارشد تاریخ ایران اسلامی دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

شرق ایران در قرن نوزدهم از اهمیت استراتژیکی ویژه ای برخوردار بود و با توجه به گسترش استعماری روس و انگلیس در منطقه و تهدید منافع یکدیگر اهمیت این منطقه دو چندان شد. روس ها برای دست اندازی به مناطق جنوبی و خروج از بن بست در مناطق شمالی و انگلیسی ها برای دفاع از هندوستان در صدد گسترش نفوذ خود در ایران برآمدند. ضعف دولت قاجار ها و تا حدی خودمختاری خاندان های حکومتی شرق ایران این امکان را پدید آورد تا هریک از این دول دست به تاسیس کنسولگری و حتی ارسال نیروهای جاسوس به منطقه بزنند. این مقاله در صدد است تا چگونگی رقابت های این دو استعمارگر و انعکاس فعالیت های آن ها را در امور کنسولی منطقه شرق و جنوب شرق ایران مورد بررسی قرار دهد. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Britain Consulate in Mashhad and It's Role in Extension of Britons Influence in South East of Iran

نویسندگان [English]

  • Mas'oud Moradi 1
  • Masoumeh Saheb Karan 2
  • Masoumeh Eskandari 2
احمدی، حسن، سیستان در سفر نامه های سیاحان خارجی، تهران: نشر حسن احمدی، 1378.
آدمیت، فریدون، امیر کبیر و ایران، تهران: خوارزمی، 1362.
اسدی کرم، مهدیه، بررسی تحولات جنوب شرق ایران(سیستان و بلوچستان، کرمان و جنوب خراسان در ارتباط با تحولات بین المللی قرن 19)، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه سیستان و بلوچستان، 1387.
حسام معزی، نجفقلی، تاریخ روابط سیاسی ایران با دنیا، تهران: نشر علم، 1366.
ذوقی، ایرج، مسائل سیاسی و اقتصادی نفت ایران، تهران: انتشارات پاژنگ،1370.
رئیس طوسی، رضا، استراتژی سرزمین های سوخته (سیستان و نقش گام های نفوذ استعمار)، فصلنامه تخصصی تاریخ معاصر، سال اول، شمارة دوم، تابستان 1376.
زرگر، علی اصغر، تاریخ روابط سیاسی ایران و انگلیس در دوره رضا شاه، ترجمة کاوه بیات، تهران: انتشارات معین، 1372.
سایکس، سر پرسی، تاریخ ایران، ترجمه سید محمد تقی فخرایی گیلانی، تهران: نشر دنیای کتاب،1370.
سالار بهزادی، عبد الرضا، درآمدی بر تاریخ بلوچستان در دوران اخیر، تهران: نشر مجموعه انتشارات ادبی و تاریخی، 1372.
شمیم، علی اصغر، ایران در دوران سلطنت قاجار، تهران: انتشارات علمی، 1370.
کرزن، جورج. ن، ایران و قضیه ایران، ترجمه ع. وحید مازندرانی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، 1362.
گرانت واتسن، رابرت، تاریخ قاجاریه، ترجمه عباسقلی آذری، تهران: نشر امین، 1355.
لسان الملک سپهر، محمد تقی، ناسخ التواریخ، به کوشش جهانگیر قائم مقامی، تهران: نشر امیر کبیر، 1377.
لنزوسکی، جورج، رقابت روسیه و غرب در ایران، ترجمه اسماعیل رائین، تهران: نشر اقبال، 1366.
مابرلی، جیمز فردریک، عملیات در ایران، ترجمه کاوه بیات، تهران: نشر رسا، 1369.
محبوب فریمانی، الهه، اسناد حضور دولت های بیگانه در شرق ایران، مشهد: انتشارات کتابخانه و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، 1382.
محمود، محمود، تاریخ روابط سیاسی ایران و انگلیس در قرن نوزدهم، تهران: نشر اقبال، 1367.
مجتهد زاده، پیروز، .امیران مرزدار و مرزهای خاوری ایران، ترجمه حمید رضا ملک محمدی نوری، تهران: شیرازه، 1378.
منصف، محمد علی، امیر شوکت الملک علم، تهران: امیر کبیر، 1355.
میرزا صالح، غلام حسین، فروپاشی قاجار و برآمدن پهلوی، نشر نگاه معاصر، تهران، 1387.
نفیسی، سعید، تاریخ اجتماعی و سیاسی ایران، تهران: انتشارات بنیاد یا موسسه مطبوعاتی شرق، 1325.
هوشنگ مهدوی، عبدالرضا، تاریخ روابط خارجی ایران، تهران: نشر امیرکبیر، 1369