سهم بندر تائوکه در مناسبات تجاری خلیج فارس در عصر هخامنشی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد رشته تاریخ (گرایش مطالعات خلیج فارس) دانشگاه شهید چمران اهواز

2 کارشناس ارشد تاریخ گرایش ایران دوره اسلامی از دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

بندر تائوکه (Taoce) در دوره­ی هخامنشی بویژه در عصر پادشاهی کورش از مراکز مهم بازرگانی و اقتصادی در پس کرانه­های شمالی خلیج فارس به شمار می­رفت. این بندر در کنار رودخانه­ای قرار داشته که از آن به نام رودخانه­ی «گرانیس» (Granis) یاد شده است. این رودخانه همان رود شاپور می‌باشد که بخشی از آن به نام رود حلّه، امروزه در شمال شبه­جزیره­ی بوشهر به خلیج فارس می‌ریزد و از این جهت بندر تائوکه که می­توانست به عنوان یکی از کانون­هایی عمل کند که کشتی­های تجاری می­توانستند کالاهای خود را از سهل­ترین راه از خلیج فارس به ایالت فارس حمل نمایند همچنین این بندر محلی برای اجتماع کورتش­ها یا کارگران و صنعتگران بوده است. در مورد محل بندر تائوکه اکثر مورخان آن را منطبق با حوالی شهر برازجان امروزی دانسته‌اند. وجود بقایای کاخ­های کورش هخامنشی در برازجان، نشان دهنده­ی این واقعیت است که بندر تائوکه در عصر این پادشاه بنیان گردیده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The portion of Taouke in Persian Gulfُs commercial relations at Achaemenian era

نویسندگان [English]

  • Einollah Gharibi 1
  • Farshid Jafari 2
  • Ali Lajmorak Moradi 2
1
2
چکیده [English]

Taouke of Achaemenian era, and especially at the age of Cyrus monarch, was supposed one of  the important commercial and economic centers on the northern backsides of  Persian Gulf. This port had been situated by a river which has been called Granis. Granis is the name of the same river as Shapoor which a branch of it called Helle pours into Persian Gulf from the north of  Booshehrُs peninsula. Hence, Taoke could function as a center for commercial ships to carry their goods in the easiest way from Persian Gulf to Pars state. This part was also an assembling place for the community of kortashُs , worker, and artisans. Most of historians know todays Brazjanُs surroundings as the location of  Taoke. The extant remains of Cyrus place in Brazjan demonstrates  the fact that Taoke was founded in the age of this king.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Taouke seaport
  • Persian Gulf
  • Achaemenian
  • commerce and economic
آل­احمد، جلال، (1352)  جزیره خارک، درّ یتیم خلیج، چ سوم،  تهران: انتشارات امیرکبیر.
ابن­عبری، غریغوریوس ابوالفرج اهرون، (1364) تاریخ مختصر الدول، ترجمه محمدعلی تاج­پور، حشمت­الله ریاضی، چ اول، تهران: انتشارات اطلاعات.
اقبال آشتیانی، عباس، (1328) بحرین و جزایر و سواحل خلیج فارس، تهران: چاپخانه مجلس.
بابلون، ارنست، (1388) سکه­های ایران در دوران هخامنشی، ترجمه­ ملک ملک­زاده بیانی- خانبابا بیانی،  چ اول، تهران: انتشارات پازینه.
بریان، پیر، (1387) امپراتوری هخامنشی، ترجمه ناهید فروغان، چ سوم، تهران: نشر پژوهش فرزان روز.
حبیبی، محسن، (1375) از شار تا شهر، چ اول، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
حسن، هادی، (1371) سرگذشت کشتی­رانی ایرانیان، ترجمه امید اقتداری، چ اول، مشهد: شرکت به نشر (آستان قدس رضوی).
رائین، اسماعیل، (1356) دریانوردی ایرانیان، چ دوم، تهران: 1389، ج1.
سامی، علی، (1389) تمدن هخامنشی، چ دوم، تهران: انتشارات پازینه، ج 2 و 1.
شاندرو، آلبر، (1381) کورش، ترجمه محمد قاضی، چ هشتم، تهران: انتشارات زرین.
فهمی، عبدالسلام عبدالعزیز، (1357) ایرانیها و شرق آفریقا، تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران.
کورت، آملی، هخامنشیان، (1378) ترجمه مرتضی ثاقب­فر، چ اول،  تهران: انتشارات ققنوس.
کوک، جان مانوئل، (1388) شاهنشاهی هخامنشی، ترجمه مرتضی ثاقب­فر، چ چهارم، تهران: انتشارات ققنوس.
کریمیان، سرافراز و ابراهیمی، (1389) «بازیابی کاخ­های هخامنشیان در برازجان با اتکا به داده‌های باستانشناسی»، باغ نظر، ش 14، ص 49.
گزنفون، (1350) کورش نامه، ترجمه رضا مشایخی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
مصاحب، غلامحسین، (1380) دایره­المعارف فارسی، چ دوم، تهران: انتشارات امیرکبیر، ج2.
ویسهوفر، یوزف، (1377) ایران باستان (از 550 پیش از میلاد تا 650 پس از میلاد)، ترجمه مرتضی ثاقب­فر، چ اول، تهران: انتشارات ققنوس.