استیلای روسیه تزاری بر قفقاز جنوبی و اعمال اصلاحات اداری - سیاسی در آن منطقه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد تاریخ ایران اسلامی - دانشگاه تبریز

2 کارشناسی ارشد روابط بین‌الملل - دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

اقدامات پتر کبیر در جهت ایجاد اتحاد درونی در میان اقوام روس و ترسیم چشم انداز توسعه طلبی برای آینده، نقطه عطفی در تاریخ روسیه محسوب می­شود. بعد از مرگ پتر، زمامداران کرملین همواره در راستای دست یابی به آبهای گرم و نیز منابع و بازارهای تجاری سرزمینهای دیگر با دولتهای ایران در ستیز بودند. در نهایت بعد از مرگ آغامحمدخان قاجار قسمت وسیعی از سرزمینهای شمال غربی و شرقی ایران به تصرف روسیه درآمد. البته جغرافیای انسانی نامتناجس (متشکل از اقوام و ملیتهای مختلف با دین و زبان و قومیت متنوع) در منطقه قفقاز، اشغالگران روس را مجبور نمود تا در سیستم اداری و سیاسی سنتی منطقه تغییر و تحول گسترده­ای ایجاد نمایند. اصلاحات اداری مذکور که بویژه بعد از اصلاحات سیاسی 1854 م. شدت یافته بود، بدون درک صحیح موزائیک قومی و مذهبی قفقاز اعمال می­شد و سرزمینهای مسلمان نشین و مسیحی نشین را دستخوش ناهماهنگیهای ادری – سیاسی قرار می­داد. از این روی، انجام اصلاحات مذکور همواره مخالفت مردم منطقه، بویژه مسلمانان را در پی داشت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Tsarist Russian on the Caucasus and administrative reform - political in that area the domination of

نویسندگان [English]

  • Moharam Gholi Zadeh 1
  • Samad RashidZadeh 2
1
2
چکیده [English]

the Great's Peter efforts to create internal unity among ethnic Russians and draw Prospects for future expansion, as a turning point in Russian history. After Peter's death, the rulers of the Kremlin in order to achieve Warm waters and the resources and markets of other countries. Were in conflict with governments of Iran. Finally, after the death of Agha Mohammad Khan Qajar large areas of Northwest Territories and eastern Iran was occupied by Russia.
Human Geography (composed of different ethnic and religious Language and ethnic diversity) in the Caucasus persuation the Russian occupation Traditional political and administrative system in the region to create an wide change.  forThe administrative reform, especially political reforms Intensified after 1854 CE, without a proper understanding of ethnic and religious mosaic Caucasus and territories apply.  Muslim and Christian undergoes wishes to Audrey - politically will be. From this, it consistently opposed reform in the region, Muslims were particularly sought.

کلیدواژه‌ها [English]

  • South Caucasus
  • the Russian Tsar
  • occupation
  • administrative reform
  • nineteenth century
ابوالحسن شیرازی، حبیب الله، 1370: ملیتهای آسیای میانه، تهران، وزارت امور خارجه، چ1.
پیرنیا، حسین؛ اقبال آشتیانی، عباس؛ عاقلی، باقر، 1384: تاریخ ایران، تهران، نامک، چ5.
جوانشیر، میرزا جمال، 1384: تاریخ قراباغ، تهران، موسسه چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه.
زارع شاهمرسی، پرویز،1387: آذربایجان ایران و آذربایجان قفقاز، تبریز، نشر اختر.
سلماسی، زاده، محمد، 1386: « نخستین تلاشهای سیاسی –نظامی روسیه تزاری برای استقرار حاکمیت خود در قفقاز در قرن 19»، فصلنامه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، سال شانزدهم، دوره 14، ش58.
سه ویتو خوسکی، تادیوس،1381: آذربایجان روسیه، کاظم فیروزمند، تهران، نشر شادگان.
شمیم، علی اصغر، 1379: ایران در دوره سلطنت قاجار، تهران، زریاب، چ1.
 قاضیها، فاطمه، 1374: اسنادی از روند اجرای معاهده ترکمان چای، تهران:سازمان اسناد ملی‏ ایران.
قاضیها، فاطمه، 1379: «نگاهی بر پیامدهای جنگهای ایران و روس»، گنجینه اسناد، شماره 39-40 ( پاییز و زمستان)، صص 28-39.
قلی اوف، علی اوسط،1388: تاریخ آذربایجان از پیدائی انسان تا رسائی فئودالیسم، ح.م.صدیق، تبریز، نشر یاران.
یزدانی،سهراب،1388: مجاهدان مشروطه، تهران، نشر نی.
 
HIZAL , Ahmet Hazer, 1961: Kuzey Kafkasyada Hürriyet ve İstiklal Davası, Ankara, Orkun Basımevi.
Tugan, BarasBay, 1998: Kuzey Kafkasya(1917-1970),  Ankara, Yeni Yıldız Yayınları
Bennigsen Broxup, Marie, 1992: The broth Caucasus brrier, London,hurst.
Cornell, Svante, 2001: Small nations and great powers, London,routledge Curzon.
Çarpaz.Hayri, 2006:"Gürcistanda rus idaresinin yerleşmesi (1800 _ 1850 ) ",  İstanbul , OAKA , cilt 1 NO 1.
Gerb, 2005: Azərbaycan respublikası perezidentinin işlər idarəsinin perezident kitabxanası , Bakı , ss. 3 _19
Gömeç,ihsan , 2006: "Türk cumhriyetleri" , Anadolu ünvirsitesi , Aşıkögretim fakultesi , ünite 8 , s.162-175.
منابع دیجیتال:
Özcan turgut, Onur.2011/4/23, "Bağımsiz kuzey kafkasya cumhuriyeti (1918_1920)"www.kousam.ysmyazilim.com
Silogava ,Valeri and Shengelia ,Kakha, 2011/5/1: "History of Georgia. From the Ancient Times Through the 'RoseRevolution "www.friendsofgeorgia.com
Yasa.İşil. 2011/3/20,"Tarihsel açıdan kuzey kafkasya" .www.bilgesam.org
Azerbaycan tarihi 2011/3/10.www.azatyurt.com